Mùa xuân và tên bại Tướng

MÙA XUÂN VÀ TÊN BẠI TƯỚNG

A Lý PhượngTuyền

(Có tiếng binh khí va chạm nhau và tiếng quân la ó)

DUYÊN KỲ NGỘ

Ầm ầm… như sấm vang

Quân Nam bốn bề vậy phủ

Trong khói lửa kinh hoàng

Tiếng quân Nam reo hò tở mở

Thiệt là chua xót cho ta

Cũng bởi xem thường nhuệ khí

Cho quân Nam nhu nhược yếu hèn

Nên giờ đành lâm vào thế bí

Nguyễn Huệ - Quang Trung

Dám xưng vương ngạo mạn với Thiên Triều

Đem binh đánh chiếm Ngọc Hồi

Hà Hồi đến lượt Đống Đa

Giờ lại vây hãm Thăng Long

Ôi, tủi cho ta một danh tướng của Thiên Triều

Phải cam đành thảm bại trước Quang Trung

VỌNG CỔ

1- Trời ơi, trống thúc đạn bay mịt mờ trong khói lửa. Có phải chăng đất An Nam là nơi tử lộ, sẽ vĩnh viễn vùi thây viên Tổng Đốc nhà Thanh trong một sớm mùa xuân máu lửa kinh hoàng… Nhìn ba quân lớp chết, lớp qui hàng… Ta nghe nỗi nghẹn ngào dâng khóe mắt, cảnh vật quay cuồng tan tác cả tâm linh (-)  Không, Tôn Sĩ Nghị này đã từng lẫy lừng qua bao cuộc chiến chinh, tung vó câu ngang dọc bốn phương trời. Nay lại chuốc cho mình một thảm bại chua cay, với kẻ xuất thân là hàn vi áo vải.

2- Trời đã vào xuân sao thê lương ảm đạm, chung quanh ta là cảnh vật hoang sơ đất thảm, trời sầu… Viên Tổng Đốc nhà Thanh phải chuốc lấy bại vong trước một Quang Trung áo vải, cờ đào… Ba quân ơi, hãy theo ta tìm đường sinh lộ, kíp lên đường theo hướng cầu phao (-) Ôi, một mùa xuân đã đem đến cho ta nhiều nỗi đớn đau,  đại quân bách chiến của Thiên Triều đành tan tác trước một Quang Trung - Nguyễn Huệ. Nhìn xác ba quân ta tuôn trào ngấn lệ, ta khóc cho người hay ta khóc cho ta.

NÓI LỐI

Hoa đào nở hồng tươi trong nắng sớm

Ta tưởng chừng như máu của thân ta

Hay máu của ba quân nhuộm đỏ trường sa

Trên mảnh đất An Nam bé nhỏ

VỌNG CỔ

5- Nhìn cánh đào rơi tả tơi trong cơn gió lộng, ta ngỡ như thủ cấp của ba quân rơi rụng chốn sa trường… Ta bước chân đi như thể xác không hồn… Xuân Kỷ Dậu có phải chăng là xuân của Tôn Sĩ Nghị, tên bại tướng muôn đời trước Nguyễn Huệ - Quang Trung (-) Rồi đây sẽ lưu truyền ghi lại sử xanh, ta vĩnh viễn là một tên chiến bại. Nguyễn Huệ - Quang Trung chỉ là kẻ hàn vi áo vải, lại dũng lược tài ba phá tan hơn hai mươi vạn binh hùng.

6- Mùa xuân về chẳng khác một trời tang, chỉ còn lại quanh ta đám tàn quân xơ xác, với những đôi mắt thất thần phách lạc hồn xiêu. Ta nghe trong lòng chất ngất nỗi niềm đau, ba quân ơi hãy theo ta tìm đường sinh lộ. Hãy quăng bỏ đi, quăng bỏ đi ấn tín, ôi trước một Nguyễn Huệ - Quang Trung ta là tên bại tướng đến muôn đời (-)

Một áo vải cờ đào, một Nguyễn Huệ - Quang Trung, đã làm cho hai mươi vạn quân Thanh tan tác.

Mùa xuân đẹp với đất trời

Còn ta muôn đời tan nát cả thân danh.

(Tác phẩm được chọn in trong tuyển tập vọng cổ Đồng Nai Ngày Mới của A Lý Phượng Tuyền, do nhà xuất bản Đồng Nai ấn hành năm 1998)