Sinh năm 1966 tại Kiên Giang, tác giả Nguyễn Thanh Điền hiện đang công tác tại Khoa Cấp cứu Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình bần nông ở vùng quê thôn dã, ông đã trải qua một tuổi thơ đầy khó khăn và chứng kiến cảnh quê hương bị chiến tranh tàn phá trước năm 1975. Những ngày tháng đó, ruộng vườn quê nhà loang lổ những hố bom, và cuộc sống của người dân bị đảo lộn. Sau ngày đất nước thống nhất, gia đình ông trở về quê hương, và ông đã có cơ hội được học hành.
Quê hương của ông thuộc ấp Ngã Sáu, xã Thạnh Bình, huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang. Ngay từ thuở nhỏ, ông đã sớm được tiếp xúc với những làn điệu vọng cổ khi nghe cha mình hát. Âm hưởng ngân nga, da diết và sâu lắng của những giai điệu ấy đã ăn sâu vào tâm hồn ông từ lúc nào không hay. Những buổi cha ông cất giọng mùi mẫn trong các buổi tiệc là lúc mọi người xúm lại vỗ tay tán thưởng, còn ông thì say sưa lắng nghe. Tình yêu với ca cổ, đờn ca tài tử và cải lương từ đó đã trở thành một niềm đam mê không thể dứt trong lòng ông.
Cha của ông từng mơ ước rằng sẽ có một người con nối nghiệp ngành y, để chăm sóc sức khỏe cho gia đình và phục vụ xã hội. Mang trong mình mơ ước ấy, Nguyễn Thanh Điền đã không ngừng cố gắng học tập và thi đỗ vào trường y. Sau khi tốt nghiệp năm 1986, ông bắt đầu làm việc tại Bệnh viện Đa khoa huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang. Đến năm 1991, ông tiếp tục học nâng cao và sau đó được phân công công tác tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang.
Dẫu bận rộn với công việc y khoa, niềm đam mê với đờn ca tài tử vẫn luôn cháy bỏng trong ông. Năm 2005, khi tham gia cuộc thi ca cổ do bệnh viện tổ chức, ông xuất sắc giành giải Nhất. Nhờ cơ hội này, ông được làm quen với cố soạn giả Y Tùng và sáng tác bài vọng cổ đầu tay Bông Hồng Trắng. Tác phẩm này nhanh chóng được biên tập, đăng báo và thu âm tại Đài Truyền hình Kiên Giang. Đó là cột mốc quan trọng, mở ra hành trình sáng tác sôi nổi sau này của ông.
Nguyễn Thanh Điền bắt đầu viết những bài ca cổ về nhiều đề tài như ca ngợi Bác Hồ, quê hương, đất nước; tôn vinh những phong cảnh đẹp; và tri ân các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc. Các sáng tác của ông được gửi đăng trên nhiều báo, tạp chí và phát sóng trên đài truyền hình, góp phần lan tỏa những giá trị văn hóa đậm chất dân tộc.
Bên cạnh đó, ông cũng đam mê thơ văn và luôn tin rằng một bài ca cổ hay cần có chất thơ, chất văn. Vì thế, ông thường sáng tác thơ rồi chuyển thể thành ca cổ, giúp giai điệu thêm phần mềm mại và sâu sắc. Những nỗ lực ấy đã mang lại cho ông nhiều giải thưởng uy tín qua các cuộc thi ca cổ, thơ và văn trong và ngoài tỉnh.
Dưới đây là danh sách các giải thưởng mà Nguyễn Thanh Điền đã đạt được trong hành trình sáng tác của mình:
Danh sách các bài ca cổ đạt giải
- Ánh dương soi sáng ngàn đời – Giải Khuyến khích (2009)
- Giã biệt thần men – Giải Ba (2012)
- An Biên chan chứa ân tình – Giải Nhì (2013)
- Chiều hạ Giang Thành – Giải Khuyến khích (2014)
- Chập cải lương Sáng mãi tuổi 20 – Giải Nhì (2015)
- Chập cải lương Giã biệt thần men – Giải Ba (2015)
- Cây bàng Trường Sa trên quê hương chị Sứ – Giải Ba (2015)
- Huyền thoại đường 1C – Giải Ba (2018)
- Giang Thành 10 năm thương nhớ – Giải Ba (2018)
- Chiều xuân biên giới – Giải Khuyến khích (2019)
- Chút nắng hồng gửi Trường Sa – Giải Ba (2019)
- Nghe tiếng chèo đò trên dòng Cái Lớn – Giải Ba (2019)
- Thăm nhà lao Cây Dừa – Giải Nhì (2020)
Danh sách các bài thơ – văn đạt giải
- Lục bát tình quê – Giải Ba (2015)
- Viết bên mộ Mạc Thiên Tích – Giải Khuyến khích (2015)
- Về quê mình Kiên Giang – Giải Nhất (2016)
- Du khúc Hà Tiên – Giải Nhì (2016)
- Bà Mẹ Xẻo Rô – Giải Nhì (2016)
- Nỗi lòng Phù Dung – Giải Nhì (2017)
- Trăng hẹn Nguyên Tiêu – Giải Nhất (2018)
- Gặp một mùa thơ – Giải Nhì (2018)
- Về lại Giang Thành – Giải Ba (2018)
- Nguyên tiêu trên thành phố trẻ – Giải Ba (2019)
Dù cuộc sống bận rộn và nhiều trách nhiệm, Nguyễn Thanh Điền vẫn dành trọn tình yêu cho nghệ thuật. Có những đêm mất ngủ, ông lại cầm bút viết bài ca cổ, thơ hay những suy nghĩ chất chứa trong lòng. Hành trình ấy không chỉ là câu chuyện của một bác sĩ đam mê sáng tác, mà còn là tấm gương về sự cống hiến và niềm tin rằng nghệ thuật có thể chữa lành và làm giàu thêm tâm hồn con người.
=> Danh mục tác phẩm của Tác giả - Bác sĩ Nguyễn Thanh Điền
Nguyễn Minh